جشن کندی اسالا پِرَهِرا
جادوی هزار ساله در دل سریلانکا
در دل کوههای سبز و مهآلود سریلانکا، شهری کوچک اما مقدس وجود دارد؛ کندی. این شهر در نگاه اول شاید فقط یک مقصد گردشگری آرام باشد، اما هر سال در ماههای ژوئیه یا اوت، کندی به صحنهی یکی از شگفتانگیزترین و عجیبترین مراسم مذهبی جهان بدل میشود: جشن اسالا پِرَهِرا (Esala Perahera).
ریشهای از تاریخ و اسطوره
بیش از ۱۶۰۰ سال پیش، دندانی که به بودا نسبت داده میشود، از هند به سریلانکا آورده شد. این دندان نه تنها یادگاری مقدس بودا، بلکه نماد مشروعیت سیاسی و الهی به شمار میآمد. در تاریخ سریلانکا آمده که هر فرمانروایی که دندان را در اختیار داشت، حق حکومت بر جزیره را نیز دارا بود. همین باور باعث شد که اسالا پرهرا از همان ابتدا هم بُعد مذهبی داشته باشد و هم بُعد سیاسی؛ آیینی که در واقع اعلام میکرد “حاکم وقت در پناه بودا و در کنار مردم است”.
نمایش شکوه در خیابانهای کندی
وقتی شبهای جشن فرا میرسند، خیابانهای کندی از چهرهای عادی به صحنهای فرازمینی تبدیل میشوند. دهها فیل غولپیکر با پارچههای مخملی آبی، قرمز و طلایی پوشانده میشوند و بر تنشان هزاران چراغ و لامپ سوسوزن نصب میکنند. صدای زنجیرهای طلایی و زنگهای آویخته از بدنشان در هم میآمیزد با طنین طبلهایی که بیوقفه میکوبند؛ ضربانی منظم، مثل تپش قلب یک موجود زندهی عظیم که شهر را به حرکت درمیآورد.
در مرکز کاروان، فیلی که “مالیگاوا” نامیده میشود با وقاری شاهانه قدم برمیدارد. بر پشت او جعبهای طلایی و مرصع قرار دارد که درونش دندان مقدس بودا جای گرفته است. هزاران نفر با چشمانی خیره این لحظه را تماشا میکنند، چرا که باور دارند حضور دندان، برکت و حفاظت الهی را بر کل کشور جاری میسازد.
رقص، آتش و ایمان
اما اسالا پرهرا فقط نمایش فیلها نیست. این جشن در واقع ترکیبی از هنر، موسیقی و آیینهای رازآلود است. رقصندگان سنتی، لباسهایی رنگارنگ و پر از زنگولههای کوچک میپوشند. حرکات دست و پاهایشان فقط زیبایی بصری ندارد؛ هر حرکت نمادی است از نیروهای طبیعت: باران، باد، خاک و آتش.
مشعلداران با پای برهنه در خیابان راه میروند، شعلههای آتش را به آسمان پرتاب میکنند و بعضی حتی روی آتش گداخته قدم میزنند. این کار نه یک نمایش خطرناک، بلکه آزمونی برای ایمان و تسلیم در برابر نیروهای برتر است. مردم باور دارند کسی که آتش را بدون آسیب طی میکند، روحی پاک و متحد با بودا دارد.
راز تکرار و تقدس شبها
یکی از جنبههای عجیب این جشن، تکرار شبانهی مراسم است. هر شب فیلها، رقصندگان و طبلنوازان همان مسیر را دوباره طی میکنند، اما مردم میگویند هر بار، روح شهر بیشتر پاک میشود. تکرار، نمادی از چرخهی زندگی و بازگشت دائمی جهان به تعادل است. اگر باران در حین مراسم ببارد، نشانهی آشکاری از رضایت نیروهای مقدس تلقی میشود.
معنای عمیق برای مردم
برای مردم سریلانکا، پرهرا فقط یک جشن دیدنی نیست؛ بلکه نوعی پیمان جمعی است. خانوادهها کیلومترها راه را طی میکنند تا کنار هم دعا کنند، آرزوهایشان را با صدای طبلها به آسمان بفرستند و نسل جدیدشان را با آیینهای کهن آشنا کنند. این جشن تبدیل به پلی میان گذشته و حال شده؛ ترکیبی از تاریخ، مذهب، سیاست و زندگی روزمره.
در پایان جشن، باور عمومی این است که کندی و سراسر سریلانکا برای یک سال دیگر از شر بلاها و ناامنیها پاک میشود و در سایهی حفاظت بودا به زندگی ادامه خواهد داد.
اسالا پرهرا، همانطور که مسافران خارجی میگویند، تجربهای است شبیه سفر به دنیایی دیگر؛ دنیایی که در آن نور، صدا، ایمان و تاریخ در هم میآمیزند. برای سریلانکاییها، این جشن نه فقط آیینی مذهبی، بلکه یادآور هویت جمعی و ریشههای عمیق فرهنگیشان است.
